Για κάποιους, τα Χριστούγεννα είναι εφιάλτης. Πάσχουν από «Χριστουγεννοφοβία». Πρόκειται για έναν νεολογισμό που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τον φόβο απέναντι σε αυτό το τελετουργικό που λαμβάνει χώρα στο τέλος της χρονιάς […]. Ένας φόβος που για πολλούς μετατρέπεται σε πραγματικό άγχος. Ας δούμε πού οφείλεται και πώς μπορούμε να κάνουμε τις γιορτές των Χριστουγέννων πιο εύπεπτες…
«Βλέπω στον ύπνο μου τη νύχτα των Χριστουγέννων, μας λέει η Lenda, 41 ετών, καθηγήτρια. Κι αν δεν τους αρέσουν τα δώρα; Τι να μαγειρέψω για το δείπνο; Θα έρθουν τα πεθερικά μου; Και αν αρχίσει ο καθένας με το μακρύ του και το κοντό του; Τα Χριστούγεννα είναι εφιάλτης.» Η Lenda έχει «Χριστουγεννοφοβία». Για ορισμένους, εξηγεί ο Samuel Dock, κλινικός ψυχολόγος, «τα Χριστούγεννα είναι μία περίοδος τόσο χαρούμενη που παραδόξως μετατρέπεται σε πηγή θλίψης. Η μαγεία, ο θρησκευτικός χαρακτήρας, η χαρά αυτών των γιορτών έρχεται σε αντίστιξη με την «ανοστιά» της υπόλοιπης χρονιάς.» Μιλάμε μάλιστα για μία πραγματικά αγχογόνο περίοδο. «Αλλά για την πλειονότητα όσων πάσχουν από «Χριστουγεννοφοβία», αυτή η περίοδος είναι αγχογόνος πριν, κατά τη διάρκεια και μετά, συνεχίζει ο Samuel Dock. Δεν πρόκειται όμως για μία φοβία με την παθολογική σημασία του όρου, μιας και δεν παρατηρείται μία στρατηγική αποφυγής της κατάστασης.» Παρ’ όλα αυτά, οι γιορτές αυτές παραμένουν «δύσπεπτες» για κάποιους.
Βρίσκομαι υπό πίεση
«Η όλη πίεση είναι πολύ δυνατή, υπογραμμίζει η ψυχαναλύτρια Juliette Allais. Απαιτεί μία επένδυση σε χρόνο, χρήμα, σκέψη, προετοιμασία, που πλήττει τον ναρκισσισμό μας («Θα τα καταφέρω;») και τις σχέσεις μας («Πώς θα με κρίνουν οι άλλοι;»)». Αν η αυτοπεποίθησή μας είναι ευάλωτη, η επιβεβλημένη επιτυχία, για την οποία δεχόμαστε πλύση εγκεφάλου και από τις διαφημίσεις και από τους οικείους μας, μας κάνει να μένουμε άγρυπνοι τις νύχτες. Και, έτσι, μας γίνεται πεποίθηση ότι με τα Χριστούγεννα δεν παίζουν… « Είναι το τελευταίο ιερό τελετουργικό της χρονιάς, σημειώνει ο Samuel Dock. Δεν μπορούμε να παρεκκλίνουμε […].» Να μποϊκοτάρουμε το ρεβεγιόν; «Η παράβαση είναι πολύ επικίνδυνη: θα αποδεικνύαμε έτσι τον κακό μας χαρακτήρα, θα μας αντιμετώπιζαν σχεδόν σαν αιρετικούς», απαντά η Juliette Allais.
Έχω πολλές εσωτερικές συγκρούσεις
Τα Χριστούγεννα αποτελούν, επίσης, αφορμή για διαδοχικές εσωτερικές συγκρούσεις, που είναι πηγή μεγάλης ενοχικότητας. «Αυτό το τελετουργικό του ανήκειν μάς επιτρέπει να επαναπροσδιορίσουμε σχέσεις, εξηγεί η ψυχαναλύτρια. Και μας καθησυχάζει, εφόσον έχουμε μία θέση και έναν ρόλο στο πλαίσιο μιας οικογένειας, και με αυτόν τον τρόπο υπάρχουμε.» Μόνο που η ατομικιστική κοινωνία μας εκθειάζει, αντίθετα, την αυτονομία και την ελευθερία. Πρώτη ψυχική σύγκρουση. Ο Samuel Dock αναφέρει και το ζήτημα της χρονικότητας. «Στις γιορτές πρέπει να κατεβάζουμε ταχύτητα, να παίρνουμε τον χρόνο μας και να ξέρουμε να περιμένουμε (τους καλεσμένους, την ιεροτελεστία, το γεύμα, τα δώρα). Έλα όμως που, όντας υπό πίεση όλη την υπόλοιπη χρονιά, έχουμε ξεχάσει να χαμηλώνουμε τους ρυθμούς.» Δεύτερη σύγκρουση. «Κι έπειτα, συνεχίζει ο ψυχολόγος, υπάρχει αυτή η διχοτόμηση μεταξύ της επιθυμίας του ατόμου, των προσδοκιών του, της ανάγκης του για σημασιοδότηση και του οδοστρωτήρα που είναι αυτές οι γιορτές.» Δίνουμε τα δώρα μας, δοκιμάζουμε τα χριστουγεννιάτικα γλυκά. Αλλά… προς τι όλα αυτά, αναρωτιόμαστε; Τρίτη σύγκρουση.
Πρέπει να παίξω το παιχνίδι
Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις είναι η περίσταση εκείνη κατά την οποία «βάζουμε τα καλά μας». Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, πρόκειται για επιβεβλημένη ανακωχή: «Δε θίγουμε θέματα που προκαλούν θυμό και πιεζόμαστε για να χαμογελάσουμε ή για να είμαστε ευχάριστοι στους άλλους. Όλο αυτό προκαλεί ένα προφανές αίσθημα ανικανοποίητου. Για το καλό της ομάδας, φροντίζουμε να καταπιέσουμε επίπονα συναισθήματα.» Δείχνε χαρούμενος και τσιμουδιά! « Η “γιορτή των παιδιών” μας κάνει να υιοθετούμε ακριβώς μία παιδική συμπεριφορά: υποδυόμαστε έναν ρόλο (εκείνου που ασχολείται με τα πάντα, που δεν είναι ευχαριστημένος με τίποτα) και έτσι δεν είμαστε πια ο εαυτός μας», τονίζει η Juliette Allais. Αυτό το πισωγύρισμα μας αποσταθεροποιεί, αφού προδίδουμε τον ενήλικα που είμαστε. Και αν επιχειρούσαμε να δείξουμε αυτόν τον ενήλικο εαυτό μας στις 25 του ερχόμενου Δεκεμβρίου;
Πώς να το χειριστούμε;
Αλλάξτε συνήθειες
Η ψυχαναλύτρια Juliette Allais προτείνει να βάλουμε λίγη ελαφρότητα στη ζωή μας, να τολμήσουμε να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. «Δεν είσαστε υποχρεωμένοι να συμμορφωθείτε με το τελετουργικό. Δεν πρόκειται για ζήτημα ζωής και θανάτου. Αναρωτηθείτε τι θα σας πρόσφερε πραγματική χαρά τη νέα χρονιά: ένα ταξίδι; μία θεατρική παράσταση;» Αυτό που έχει σημασία είναι να ξαναδώσετε νόημα σε αυτές τις γιορτές, αποφεύγοντας τον καταναλωτισμό. Είναι μία καλή ευκαιρία να (ξανα)φτιάξετε σχέσεις που να σας προσφέρουν ευχαρίστηση.
Μιλήστε γι’ αυτό από πριν
Ο ψυχολόγος Samuel Dock μας προτείνει να έχουμε μία προσωπική συνάντηση με καθέναν από τους συγγενείς πριν τη γιορτινή μέρα. «Αυτές οι λιγότερο επίσημες συναντήσεις αφαιρούν αυτή την αίσθηση του ανοίκειου». Μας συνιστά, επίσης, να τολμήσουμε να μιλήσουμε, έτσι ώστε να αποφύγουμε τυχόν απογοητεύσεις στη διάρκεια των γιορτών. «Αν δεν εγκρίνετε τις απόψεις του θείου Γιώργου, πείτε του ότι, κατά τη γνώμη σας, το γιορτινό τραπέζι δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να τις εκθέσει».
Κάντε την αυτοκριτική σας
«Τα Χριστούγεννα σας κάνουν να αναρωτιέστε σχετικά με τις σχέσεις που διατηρείτε με την οικογένειά σας, υποστηρίζει η Juliette Allais. Νιώθετε ελεύθεροι και αυτόνομοι; Ή εγκλωβισμένοι σε αυτά που επιτάσσουν οι οικείοι σας;» Μερικές συνεδρίες με έναν ψυχολόγο μπορούν να σας βοηθήσουν να κατανοήσετε τι σας συμβαίνει. «Και, επιπλέον, να αναλύσετε ό,τι έχει δομηθεί με όρους οικογενειακής δυναμικής, προσθέτει ο Samuel Dock. Ορισμένοι αναλαμβάνουν τον ρόλο του “παιδιού-θεραπευτή”, που είναι υπεύθυνο για την ισορροπία και την αρμονία της ομάδας.» Επάνω τους ασκείται μία μεγάλη πίεση, που σκόπιμο είναι να τη βγάλουν από πάνω τους και να τη μοιραστούν με κάποιον.
Η λύση του Matthieu, 35 ετών
«Με την καθοδήγηση του ψυχολόγου μου, τα Χριστούγεννα του 2013, είπα «όχι»! Δεν ήμουν καλά, υπήρχε τρομερή πίεση στο γραφείο, και πολλά προβλήματα με τη σχέση μου. Πάνω απ’ όλα είχα εξαντληθεί σωματικά. Ήταν κάτι δύσκολο, αλλά αποφάσισα να φύγω τρεις μέρες μόνος μου, σε ένα μικρό καταφύγιο στο βουνό […]. Έτσι, για να δω. Να δω πώς θα αντιδρούσε η οικογένειά μου. Να δω, επίσης, τι μου συνέβαινε. Ε, λοιπόν, εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητικά. Οι οικείοι μου κατάλαβαν τελικά ότι δεν ήμουν πια εκείνο το μικρό αγοράκι-πρότυπο, που έχει πάντα επιτυχίες. Και εγώ αποδέχτηκα τελικά να αφήσω στην άκρη την τελειομανία μου και να με φροντίσω.»
Σύνταξη: Aurore Aimelet (Δημοσιογράφος)
Πηγή: www.psychologies.com
Μετάφραση – Επιμέλεια: Κυριακή Κάσση (Εκπαιδευτικός – Μεταφράστρια)
__________________________________________________________________________
ΧΑΡΟΥΜΕΝΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!!!
